برای مثال http://www.web.com که http:// پروتکل وب است یا ftp://ftp.site.com که ftp://

پروتکل   FTP  یا انتقال فایل است. شاید ساده‌ترین پروتکل، پروتکل Daytime باشد. اگر با

پورت 13 روی یک سیستم که از  Daytime  پشتیبانی می‌کند متصل شویم سرویس‌دهنده،

زمان جاری را بر می‌گرداند و ارتباط را قطع می‌کند.

انواع پروتکل ها:

پروتکل های موجود در شبکه باید به تجهیزات شبکه ای مقید شوند. پروتکل های مهم و پایه

در شبکه را نام می بریم :

SMTP  (Simple Mail Transfer Protocol):

از اين پروتکل براي ارسال پيام‌هاي الكترونيكي(E-mail) استفاده می‌شود. اين پروتکل امروزه

ديگر براي خواندن پيام‌هاي الكترونيكي استفاده نمي‌شود.

POP3 (3 Post Office Protocol):

يک پروتکل (قانون) استاندارد براي دريافت ايميل از سرور است. به طور خلاصه كارش اين است كه

نامه‌هاي شما را بدون مراجعه مستقيم به صندوق پستي با استفاده از نرم افزارهاي ويژه مثل

Outlook بر روي هارد ذخيره مي‌كند. در حالت پيش‌فرض تمام نامه‌هاي موجود در پوشه Inbox از

روي سرور به پوشه Inbox محلي منتقل شده و از روي سرور حذف مي‌گردند حتي اگر ويروسي

باشند بنابراين از باز كردن و خواندن نامه‌هايي كه گيرنده‌ي نامه را نمي‌شناسيد خودداري كنيد. از

مزاياي pop3 اين است كه به صورت OffLine (عدم اتصال به سرور پست الكترونيك) نيز مي‌توانيد

نامه‌هاي الكترونيكي خود را كه قبلاً دانلود كرده‌ايد ببينيد.

توجه: در استفاده از اين پروتكل براي افزايش سرعت دستيابي به پيام‌ها سعي كنيد حجم و تعداد

نامه‌ها در پوشه‌ي Inbox بر روي سرويس‌دهنده‌ كم باشد.

IMAP  (Protocol Internet Message Access ):

این پروتکل همانند POP3 يک پروتکل استاندارد براي دريافت ايميل از سرور است اما داراي مزايايي

نسبت به پرتكلPOP3 مي‌باشد. در POP3 پس از دريافت ايميل‌ها، ايميل‌ها از روي سرور پاک

مي‌شود. شما از طريق IMAP اين امکان را خواهيد داشت که بدون دانلود کردن ايميل‌هاي خود از

روي سرور ، درون ايميلهاي خود جستجو کنيد ، پوشه بسازيد ، نامه‌هاي الكترونيكي را پاک کنيد و

mailbox خود را براي نامه‌هاي الكترونيكي جديد چک کنيد . اين امکانات بتدريج‌ باعث

جايگزينيIMAP به جاي POP3 مي شود. يکي از پر استفاده‌ترين موارد استفاده از IMAP حالت

اشتراکي است مثلا در شرکتي که بايد چند نفر اجازه دسترسي به پست الکترونيک شرکت را

داشته باشند IMAP راه حل مناسبي است.

SNMP( Simple  Network  management protocol ):

پروتکلیست جهت کنترل و دریافت اطلاعات از کلیه تجهیزات تحت شبکه که این پروتکل را

پشتیبانی می کنند.این پروتکل در مجموع دارای دو متد بسیار مهم می باشدمتد SET و متد

GET.متد SET جهت اعمال تنظیمات و متد GET جهت دریافت اطلاعات از قطعات IP Based مورد

استفاده قرار می گیرد.

Telnet:

پروتکلی است که برای اتصال Remote یا به عبارتی غیر مستقیم به دستگاه مورد نظر استفاده

می گردد. با استفاده از پروتکل فوق کاربران قادر به log on ، اجرای برنامه ها و مشاهده فايل

های موجود بر روی يک کامپيوتر از راه دور می باشند. Telnet یک پروتکل سرویس دهنده و

سرویس گیرنده است و براساس انتقال ارتباطی عمل میکند.به عبارت دیگر پروتکل اینترنت

برای برقراری ارتباط با میزبانهای راه دور و پردازش محلی داده ها است.

Ncp (Novell Core protocol):

پروتکل هسته ی مرکزی novell netware  می باشد.

Gopher:

پروتکلی برای در اختیار گذاشتن اطلاعات با استفاده از سیستمی از منوها، صفحات یا

اتصالاتی به Telnet است.

 Stp (spanning Tree protocol):

وظیفه این پروتکل:

فرض کنید شما در شبکه های خود یکبار و فقط یکبار ،یک سیم اتصال به طور تصادفی قطع

شود.مشکلی که ایجاد می شود این است که packetها همچنان به حرکت خود ادامه می

دهندو حتی بعضی از packet ها هیچ مشکلی برایشان به وجود نمیاید .

   ولی مشکل این جا است که بعضی از packet ها که مسیرشان شامل سیم اتصال قطع شده

است،هنگامی که از ان مسیر می روند،بلاک می شوند و برمی گردند و درنهایت با packet ها

دیگر برخورد می کنند.

این اتفاق وقتی فجیع تر می شود که ما یک internetwork یعنی شبکه ای از شبکه ها و

خلاصه یک شبکه ی بزرگ داشته باشیم.فقط کافی است که یک چنین مشکلی ایجاد شود تا

همه چی به هم بریزد و تعداد زیادی از سرویس ها غیر فعال شوند.

برای حل این مشکل ازپروتکلی به نام stp که نقش مدیریتی دارد استفاده می شود.

stp وقتی به یک packet پیشنهاد می دهد که از این مسیر برو باید دقت کند که این مسیر

برای این packet نیز جا داشته باشد یا خود این مسیر در آخر packet رو block نکند.

:(Network News Transfer protocol) NNTP

از پروتکل فوق برای مدیریت پیام های ارسالی برای گروه های خبری خصوصی و عمومی استفاده         

می شود.                                                                                                                 

:( Routing Information Protocol) RIP

RIp به معني واقعي يك پروتكل  distance-vector است . پروتكل فوق در هر 30 ثانيه تمام

اطلاعات موجود در جدول روتينگ را براي تمامي اينترفيس هاي فعال ارسال مي نمايد .  RIP

صرفا" از تعداد hop براي تعيين بهترين مسير به شبكه راه دور استفاده مي نمايد .حداكثر تعداد

hop  مي تواند عدد 15 را داشته باشد و نسبت دهي عددي بالاتر از 15 به منزله غيرقابل

دسترس بودن شبكه است.

RIP در شبكه هاي كوچك به خوبي كار مي كند ولي براي شبكه هاي بزرگ كه داراي  لينك

هاي ارتباطي WAN ( برگرفته شده از wide area network  ) كند و تعداد بسيار زيادي روتر

هستند مناسب نمي باشد.

SLIP(serial Line Internet Protocol) : پروتکلی که برای تبادل یک TCP/IP روی یک اتصال

سریال می باشد مثل مودم.

PPP(point to point protocol) : پروتکلی بسیار پیشرفته تر از SLIP که برای اتصال سریال

می باشد.

DDP(Data Delivery Protocol): پروتكل لايه شبكه است كه درخانواده پروتكلهاي AppleTalk

براي ارسال و مسيريابي دادهها در شبكه مورد استفاده قرار مي گيرد.

‌ ‌ NWLink    : این پروتکل توسط شركت مايكروسافت ارائه شده است. از اين پروتكل علاوه بر پروتكل

انتقال براي ارتباط چندين شبكه‌ ‌LAN و تشكيل شبكه‌هاي بزرگ‌تر استفاده مي‌شود.
 ‌

(Sequenced Packet Exchange)SPX :این پروتکل توسط شرکت ناول (Novell) عرضه شده و

روشی قابل اطمینان برای انتقال داده ها ارائه می کند. این پروتکل برای بررسی انتقال صحیح داده

ها، محاسباتی بر روی داده ها در کامپیوتر مبدا و مقصد انجام می دهد. برای یک فرآیند انتقال

صحیح مقادیر محاسبه شده در کامپیوتر مبدا قبل از ارسال باید با مقادیر محاسبه شده در کامپیوتر

مقصد پس از دریافت داده ها، یکسان باشد. SPX قابلیت ردیابی انتقال صحیح داده ها را نیز دارد.

در این پروتکل اگر Segment یا قطعه داده ای در زمان مشخص به مقصد نرسد و یا از کامپیوتر

مقصد در این مورد سیگنالی دریافت نگردد، آن قطعه از داده ها مجدداً ارسال خواهد شد. اگر انتقال

مجدد نیز به مقصد نرسید، این پروتکل پیام های هشدار مربوط به از کار افتادگی شبکه را صادر می

کند.

پروتکلIPV6:

IPv4 يا IP از پايه هاي پروتكل ارتباطي TCP/IP مي باشد كه براي انتقال بسته هاي داده، صوت و

تصوير از طريق اينترنت استفاده مي شود. IPv6 پروتكل نسل آينده شبكه هاي كامپيوتري (NGN)

مي باشد كه براي جايگزين شدن پروتكل فعلي استاندارد شده است. اين پروتكل بستر اصلي

اينترنت نسل آينده خواهد بود كه نسبت به IPv4 پيشرفت هاي به سزايي در زمينه امنيت، تحرك،

همگرايي و مقياس پذيري دارد. چهارچوب اوليه IPv6 توسط IETF (

Internet Engineering Task Force) در دهه 1990 استاندارد شد، اگر چه هنوز توسعه هاي

مستمري در زمينه جنبه هاي پيشرفته مشخصي از اين پروتكل در حال انجام مي باشد.

فوايد IPv6

ويژگي هاي جديد IPv6 فوايد زيادي را براي كسب و كارهاي مختلف به ارمغان مي آورد:

كاهش هزينه هاي مديريت شبكه: ويژگي هاي auto-configurationو آدرس دهي سلسله

مراتبي IPv6 مديريت شبكه را آسان مي كند.

بهينه سازي براي شبكه هاي نسل آينده(NGN): رها شدن از NAT مدل Peer-To-Peer را مجددا

فعال مي كند و به پياده سازي application ها، ارتباطات و راه حل هاي متحرك جديد مثل VOIP

كمك مي كند.

محافظت از دارايي هاي شركت: IPSEC مجتمع، IPv6 را ذاتا ًامن مي كند و امكان داشتن يك

استراتژي متحد براي كل شبكه را فراهم مي كند.

محافظت از سرمايه گذاري: امكان گذر و انتقال آسان و برنامه ريزي شده از IPV4 به IPV6 ضمن

اينكه امكان حضور هر دو پروتكل در فاز انتقال وجود دارد.

Internet Control Management Protocol)ICMP):

پروتکلی برای گزارش گیری خطاست.یعنی فقط گزارش می کند و هیچ کاری برای رفع خطا انجام

نمی دهد.این پروتکل در لایه ی Network قرار دارد.

Internet Group management protocol)IGMP):

یکی از پروتکل هائی است که در لایه ی Network پروتکل TCP/IP قرار دارد.این پروتکل برای کاربرد

های Multi casting (یک فرستنده و چندین گیرنده،یک host بخواهد چندین آدرسIP داشته باشد)

مورد استفاده قرار می گیرد.

ARP(Address Resolution Protocol):

پروتكل تبديل آدرس که يك پروتكل سطح پايين است كه در داخل پروتكل IP قرار دارد. اين پروتكل

بعنوان روشي براي تبديل آدرسهاي IP به آدرسهاي MAC استفاده مي‌شود.

  وقتي يك برنامة مبتني بر TCP/IP نياز به ارسال اطلاعاتي از يك ميزبان به ديگري دارد، آن پروتكل

    اطلاعات را به صورت قسمتهاي كوچك شده‌اي كپسوله مي‌سازد و روي هر يك از آن بسته‌ها آدرس

   IP ميزبان مقصد را اضافه مي‌كند. سپس ARP براي مطابقت آن آدرس IP به يك آدرس MAC واقعي

   به كار گرفته مي‌شود. وقتي ARP، آدرس MAC را تعيين كرد، مجدداً آن اطلاعات به IP  تحويل داده

 مي‌شود تا IP، آن بسته را به آن روش بفرستد. در واقع در این پروتکل،آدرسIP داریم ولی آدرس

   فیزیکی نداریم.

RARP(Reverse Address Resolution Protocol):

این پروتکل بر عکس پروتکل ARP عمل می کند.در واقع آدرس فیزیکی را به منطقی تبدیل می کند.

MPLS(Multi Protocol Label Switching):

برای حمل بسته های شبکه با کمک Label (مثل عمل Routing که توسط IP است) بوجود آمد.

این پروتکل برای این به وجود آمد که مشکلات کند شدن Router ها در شبکه های کلان و زیر فشار را با مکانیزمی ساده تر مثل Label زدن به ترافیک هر مشتری حل کند در حالیکه با پیشرفت روتر ها نیاز چندانی به MPLS برای حل این مشکل دیده نشد، از آن به خاطر توانایی های زیاد در Traffic Engineering – Quality of Services و هم چنین Virtual Private Networks و ( Any-Transport over MPLS ( AToM استفاده میشود.

 MPLS در چه لایه ای از مدل OSI قرار دارد؟ به MPLS لایه ۲/۵ را اختصاص داده اند چیزی میان Ethernet و IP است و به آن مدل ارتقا یافته ATM و Frame-Relay میگویند.

MPLS ابتدا توسط مهندسین گروه IPSILON به عنوان پیشنهادی برای انتقال IP روی ATM ارائه شد اما توسط Cisco به عنوان پروتکلی معرفی گردید.